Through a Window. Jane Goodall.

Coraz mniej jest na świecie miejsc gdzie można spotkać wolno żyjące szympansy. Genom tej człekokształtnej małpy różni się od naszego, ludzkiego, jedynie o kilka procent. Te niesamowite stworzenia, które pochłonęły prawie całą energię życiową badaczki Jane Goodall są motywem przewodnim tej książki. O zachowaniu szympansów, o stworzeniu rezerwatu Gombe w Tanzanii i niezbyt świetlanej przyszłości tych zwierząt przeczytamy w pracy autorki, której przedstawiać chyba nie ma potrzeby. To przecież, podobnie jak Dian Fossey w badaniu goryli, ikona i najbardziej znana postać na świecie, jeżeli chodzi o espercką wiedzę na temat szypansów. Jeżeli ktoś choć trochę interesuje się fauną kontynetu Afrykańskiego znajdzie tutaj coś ciekawego dla siebie. Dla pozostałych niektóre rozdziały opisujące wnikliwie zachowania pojedynczych szympansów w Gombe mogą być nieco nużące, ale książka jako całość jest na pewno warta tych kilku dolarów, które trzeba za nią dać i kilku godzin czytania, które trzeba poświęcić, aby dotrzeć do ostatniej strony. Cytaty:

„If we test the effect of drugs on chimpanzees because they are biologically so similar to ourselves, if we accept that there are dramatic similarities in chimpanzee and human brain and nervous system, is it not logical to assume that there will be similarities also in at least the more basic feelings, emotions, moods of the two species?”

„Lake Tanganyika is said to be the largest body of uncontaminated water anywhere: it is the longest lake in the world and the second deepest. Great storms sometimes sweep its length, stirring the surface into huge waves. Almost every year a few fishermen are blown miles out towards Zaire, some never to return. And there are other dangers, too, lurking in the crystal depths of the lake. The crocodiles have gone now, but there are water cobras living among the great rocks that march out into the water at the headland of each bay. There is no antivenom that will save you if you are bitten by one of these long, sleek brown snakes, with black bands around its neck. That was why I always worried about Grub when he was swimming in the lake. Yet in most ways Gombe was a wonderful environment for bringing up a child”.

„It is one thing to rise to the top-ranking position of a community. It is another matter to remain on top day after day, month after month”.

„For so many years I had believed that chimpanzees, while showing uncanny similarities to humans in many ways were, by and large, rather ‚nicer’ than us. Suddenly I found that under certain circumstances they could be just as brutal, that they also had a dark side to their nature. And it hurt”.

„At the turn of the century chimpanzees were found, in their hundreds of thousands, in twenty-five African nations. From four countries they have disappeared completely. In five others, the population is so small that the species cannot long survive. In seven countries the populations are less than five thousand. And even in the four remaining central strongholds chimpanzees are gradually and relentlessly losing ground to the ever-growing needs of ever-growing human populations”.